Η φοροδιαφυγή των πολυεθνικών αιτία για τη διάλυση του δημόσιου τομέα

 Θέμη Κοτσιφάκη,

ΓΓ του ΔΣ της ΟΛΜΕ

Αθήνα, 3/1/12

Είναι γεγονός ότι αυτά που συμβαίνουν σήμερα στην Ελλάδα δεν αποτελούν ελληνική ιδιαιτερότητα. Δείχνουν την προσπάθεια, την πολιτική επιλογή, καλύτερα, του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος να διαλύσει το κοινωνικό κράτος και τις παροχές του σε όλο τον κόσμο. Να εξασφαλίσει ακόμα μεγαλύτερα κέρδη στις μεγάλες επιχειρήσεις και τις τράπεζες, να συγκεντρώσει τον παγκόσμιο πλούτο  σε όλο και λιγότερα χέρια. Βέβαια, το επίπεδο ανάπτυξης του κοινωνικού κράτους και των παροχών του είναι διαφορετικό από χώρα σε χώρα, άρα και οι αντοχές του διαφορετικές στην επίθεση της πιο ακραίας νεοφιλελεύθερης πολιτικής που έχει υπάρξει ποτέ στον πλανήτη.

Η μείωση των δαπανών για τη δημόσια εκπαίδευση, την υγεία και όλες γενικά τις δημόσιες υπηρεσίες είναι στην πρώτη γραμμή της πολιτικής που ασκούν οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι ΗΠΑ, οι χώρες του ΟΟΣΑ κ.λπ.

Με τη δικαιολογία  της τρέχουσας οικονομικής κρίσης, οι συνδικαλιστικές οργανώσεις των εκπαιδευτικών σε όλο σχεδόν τον κόσμο κλήθηκαν να αποδεχτούν σοβαρές περικοπές και μέτρα λιτότητας στη βάση του ότι δεν υπάρχουν πια διαθέσιμοι πόροι για τις δημόσιες υπηρεσίες. Και τα μέτρα λιτότητας πλήττουν τόσο την εκπαιδευτική διαδικασία όσο και τους εκπαιδευτικούς ως εργαζόμενους (μισθοί, συντάξεις, εργασιακές σχέσεις).

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα, οι αλλαγές στο συνταξιοδοτικό σχεδιασμό θα κόψουν το 25% από τη διά βίου αξία μιας σύνταξης. Αυτή ήταν και η αφορμή για την προκήρυξη μιας μεγάλης απεργίας στο δημόσιο τομέα και την εκπαίδευση και  την πραγματοποίηση τεράστιων διαδηλώσεων σε πολλές πόλεις τον περασμένο Νοέμβρη. Μερικοί εκπαιδευτικοί χάνουν περισσότερο από 50.000 £ στην αξία της σύνταξής τους για μια περίοδο πάνω από 20 χρόνια. Έρευνα των συνδικάτων έδειξε ότι οι εργαζόμενοι με τα λιγότερα προσόντα είναι οι πιο επιρρεπείς στο να υποφέρουν από τις πολιτικές της συντηρητικής κυβέρνησης. Προκύπτει ότι αυτές οι πολιτικές θα περιορίσουν την πρόσβαση στην εκπαίδευση και για τους νέους και για τους ενήλικες, π.χ. με το τσεκούρωμα των εκπαιδευτικών επιδομάτων για νέους, τον τριπλασιασμό των διδάκτρων στα πανεπιστήμια ή την εισαγωγή διδάκτρων και δανείων για εργαζόμενους ενήλικες που επιθυμούν να εκπαιδευτούν ξανά.

Στην πραγματικότητα όμως τα λεφτά υπάρχουν, όπως έλεγε και ο πρώην Πρωθυπουργός μας προεκλογικά. Και προέρχονται από τον πλούτο που παράγουν οι μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες παγκόσμια αλλά και εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο  αυτές έχουν καταφέρει μέσα από τον καπιταλιστικό σύστημα να φοροδιαφεύγουν.

Η παγκόσμιας εμβέλειας Εκπαιδευτική Συνομοσπονδία Εκπαιδευτικών (Education International-E.I.) και οι οργανώσεις μέλη της στο Ηνωμένο Βασίλειο παρουσίασααν πρόσφατα μια μελέτη με τίτλο: «Παγκόσμια Εταιρική Φορολόγηση και Πόροι για Ποιοτικές Δημόσιες Υπηρεσίες».

Η μελέτη αυτή, που διεξάγεται από το Ινστιτούτο Ερευνών της E.I., για λογαριασμό του Συμβουλίου των Παγκόσμιων Συνδικαλιστικών Οργανώσεων (Global Unions), υπογραμμίζει τη σοκαριστική έκταση της φοροδιαφυγής από τις πολυεθνικές εταιρείες, που αγγίζει τρισεκατομμύρια δολάρια Αμερικής ετησίως.

Αυτή η μελέτη της E.I. είναι συνέχεια μιας προηγούμενης μελέτης που δημοσιεύτηκε τον Μάρτιο 2010, με την οποία υπολογίστηκε ότι τα τρέχοντα συνολικά αποθέματα μόνο από τους μη κατοίκους, σε OFFSORE εταιρείες και άλλες κρυφές διαδικασίες, πλησίαζαν τα 10 τρισ. δολαρίων Αμερικής. Οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και τα νησιά Κέιμαν είναι στην κορυφή αυτής της λίστας.

Το Φεβρουάριο του 2008 η αγγλική συνδικαλιστική ομοσπονδία TUC δημοσίευσε μια αναφορά σύμφωνα με υπολογισμούς της οποίας 25 δισ. £ χάνονται ετησίως στο Ηνωμένο Βασίλειο από την αποφυγή φορολόγησης. Τα 12 δισ. £ από αυτά ετησίως προέρχονται από την αποφυγή φορολόγησης από τις 700 μεγαλύτερες εταιρείες. Αυτό το σοκαριστικό επίπεδο φοροδιαφυγής επιβεβαιώθηκε από έρευνα του προγράμματος «Πανόραμα του BBC» που κυκλοφόρησε το Φεβρουάριο του 2009.

Η μελέτη της E.I. δείχνει πώς οι ισχυρές πολυεθνικές εταιρείες χρησιμοποιούν την παγκόσμια εμβέλειά τους για να αποφύγουν να εξυπηρετήσουν τις οικονομικές τους υποχρεώσεις. Αυτό το πετυχαίνουν πρώτα απ’ όλα μέσω στρατηγικών που αξιοποιούν τα «παραθυράκια» στους νόμους και μέσω OFFSORE φορολογικών παραδείσων. Η μελέτη υπογραμμίζει τις εξωφρενικές στατιστικές ότι περίπου το 60% όλου του παγκόσμιου εμπορίου στην πραγματικότητα δρομολογείται μέσω φορολογικών παραδείσων.

Η πρόεδρος της Education International Susan Hopgood τόνισε: «Για να κλείσουν τα παραθυράκια στη διεθνή νομοθεσία φορολόγησης χρειάζεται αλλαγή στάσης και απαιτείται ισχυρή πολιτική θέληση. Η ευρεία αποδοχή της φοροαποφυγής ως νόμιμου στόχου των μεγάλων εταιρειών πρέπει να αλλάξει. Αν δεν σταματήσει αυτή η αποκρουστική κι αδικαιολόγητη αποφυγή φορολόγησης, η ποιοτική δημόσια εκπαίδευση και άλλες υπηρεσίες θα συνεχίζουν να κινδυνεύουν από τις περικοπές των δημόσιων δαπανών».

-  Στοιχεία για το άρθρο αυτό από προέρχονται από την ιστοσελίδα της Education International (www.ei-ie.org).

- Το πλήρες κείμενο της μελέτης του Ινστιτούτου Ερευνών της Education International: «Παγκόσμια Εταιρική Φορολόγηση και Πόροι για Ποιοτικές Δημόσιες Υπηρεσίες» μπορείτε να αναζητήσετε στην ιστοσελίδα: (http://download.ei-ie.org/Docs/WebDepot/Study%20on%20Global%20Corporate%20Taxation%20and%20Resources%20for%20Quality%20Public%20Services.pdf).