ΚΙ ΟΜΩΣ ΛΕΦΤΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ….. ΑΛΛΑ ΠΟΥ ΠΑΝΕ;

(πάλι για το ΕΣΠΑ εκπαίδευσης)

του Θέμη Κοτσιφάκη Γ.Γ. ΟΛΜΕ

(δημοσιεύτηκε στον ΕΠΕΝΔΥΤΗ 7-7-12)

Η διενέργεια έρευνας κοινής γνώμης (βλέπε δημοσκόπηση ή γκάλοπ) για την «αποτίμηση της αποτελεσματικότητας των δράσεων ….. δημοσιότητας του ΕΣΠΑ» είναι μια ακόμα ….. «πρωτοποριακή και καινοτόμα» δράση στην οποία σπαταλήθηκαν τα χρήματα του περίφημου ΕΣΠΑ, δηλαδή του προγράμματος που αξιοποιεί ευρωπαϊκά (κατά 85%) και εθνικά (15% ) κονδύλια για να γίνονται διάφορα έργα.

Από την «έρευνα» αυτή  προέκυψε πως  το 47,4% των Ελλήνων πολιτών δηλώνουν πως «έχουν ακούσει ή διαβάσει κάτι» για το πρόγραμμα του ΕΣΠΑ «Εκπαίδευση και διά βίου  μάθηση» και πως 3 στους 4 πολίτες από αυτούς έχουν «σχηματίσει θετική εικόνα». Άρα όλα βαίνουν καλώς. Το ότι αυτή η «έρευνα» κόστισε γύρω στα 50.000 € είναι λεπτομέρεια.

Κι όμως, όπως διαπιστώνουμε και από την έκθεση του προγράμματος για το 2011, μόλις το 24%  των κονδυλίων έχουν απορροφηθεί. Και μέχρι το 29% περίπου υπολογίζεται να έχουν απορροφηθεί μέχρι 30-6-12. Δηλαδή, λίγα χρόνια πριν την λήξη του (το πρόγραμμα ξεκίνησε το 2007 και θα λήξει το 2015) μένει αδιάθετο πάνω από το 70% των χρημάτων. Μέσα σε αυτή την περίοδο κατέρρευσε ουσιαστικά και το έργο της «μείζονος επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών» που είχε εξαγγελθεί με τυμπανοκρουσίες  από την κα Διαμαντοπούλου. Μηδέν (0) ευρώ απορρόφηση αναφέρεται στην έκθεση του 2011!!

Οι πολιτικές που εφαρμόζονται στην εκπαίδευση, οι συνεχείς αλλαγές, που έτσι και αλλιώς δεν βασίζονται σε ένα συνολικό κοινωνικά – εκπαιδευτικά αποδεκτό σχεδιασμό, οι πρόσφατες νομοθετικές αστοχίες -που διαπιστώνονται και στην έκθεση-, οι περικοπές του προϋπολογισμού και του προγράμματος δημόσιων επενδύσεων που προβλέπονται από τα μνημόνια, και η μείωση των εθνικών πόρων του προγράμματος οδήγησαν, κατά τη γνώμη μου, σε αυτά τα αποτελέσματα.

Υπάρχουν δύο σημαντικά θέματα σχετικά με το ΕΣΠΑ στην εκπαίδευση.

                Το πρώτο είναι ο προσανατολισμός του προγράμματος. Δίνεται ιδιαίτερο βάρος στη χρηματοδότηση εκείνων των δράσεων που οδηγούν στο σχολείο και το πανεπιστήμιο της «αγοράς», δηλαδή στην ανάπτυξη αποσπασματικών δεξιοτήτων αναγκαίων για τις επιχειρήσεις και όχι για την παροχή μιας ολοκληρωμένης και σύγχρονης παιδείας στη νέα γενιά. Η «επιχειρηματικότητα» παρουσιάζεται ως η κορυφαία καινοτόμα ιδέα  για το εκπαιδευτικό μας σύστημα. Η ιδιωτικοποίηση του δημόσιου σχολείου και πανεπιστήμιου προχωρεί σταδιακά μέσα από τη χρηματοδότηση εταιρειών για την ανάπτυξη προγραμμάτων ή και αξιολογήσεων δράσεων του προγράμματος. Παράδειγμα η άμεση ενίσχυση των ιδιωτικών ΙΕΚ.  Συγκεκριμένα, από τα 42 εκ.  € που διατίθενται για την «επιταγή αρχικής επαγγελματικής εκπαίδευσης» (πρόκειται για το περίφημο κουπόνι που καταβάλλεται στους σπουδαστές των ΙΕΚ), το μεγαλύτερο μέρος του ποσού αυτού θα ενισχύσει ουσιαστικά τους ιδιοκτήτες ιδιωτικών ΙΕΚ. Ο  Γεν. Γραμματέας Διά Βίου  Μάθησης του Υπουργείου Παιδείας κ. Ευθύμιος Μπάκας ενημερώνει εγγράφως τους ιδιοκτήτες των ιδιωτικών ΙΕΚ (αρ. πρωτ. 1267/20.12.2011) πως  το κουπόνι «μπορεί να αποτελέσει ένα επικοινωνιακό όσο και εμπορικό κίνητρο το οποίο δεν εκμεταλλεύεστε όλοι»!

Το δεύτερο μεγάλο θέμα είναι, όπως έχουμε επανειλημμένα καταγγείλει, ότι ένα πολύ μεγάλο κονδύλι από τα  χρήματα που διατίθενται μέσω ΕΣΠΑ για την εκπαίδευση πηγαίνουν σε άλλους σκοπούς, που δεν έχουν καμία σχέση με τις εκπαιδευτικές ανάγκες μαθητών ή εκπαιδευτικών. Αναφέρομαι, για παράδειγμα, στα 9, 5 εκ. € που προβλέπονται για τον Σύμβουλο Δημοσιότητας, στα 4 εκ. € για υπηρεσίες δημοσιότητας, προβολής και πληροφόρησης, στα 12 εκ. € για τις υπηρεσίες συμβούλου υποστήριξης!! Και δεν είναι μόνον αυτά. Μέσα στα επιμέρους προγράμματα προβλέπεται ειδικό κονδύλι, και μάλιστα μερικές φορές και υπέρογκο, σε σχέση με το συνολικό προϋπολογισμό του κάθε προγράμματος για δημοσιότητα-διαφήμιση. Για παράδειγμα, 2.043.760 € προβλέπονται για τα «ψηφιακά εκπαιδευτικά βοηθήματα πανελλαδικών εξετάσεων», το ψηφιακό φροντιστήριο, όπως λέει το Υπουργείο Παιδείας και η διαφημιστική του προβολή θα απαιτήσει άλλα 400.000 €!

Ο κατάλογος της σπατάλης δεν έχει τέλος με τις μελέτες, «αποτυπώσεις», και ξανά μελέτες και ξανά «αποτυπώσεις», που παραγγέλλονται για να αμείβονται παχυλά διάφοροι σύμβουλοι και παρασύμβουλοι, συνήθως παρατρεχάμενοι της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας. Οι οποίες ηγεσίες κατά τα άλλα είναι υπέρ της μείωσης του δημόσιου….. Να υπενθυμίσω πως μόνο οι έξτρα αμοιβές των συμβούλων κυμαίνονται από 4.500 € για τους συντονιστές ως 3.400 € για τους έμπειρους, 2.200 € για το τεχνικό προσωπικό και 1.500 € για τους εμπειρογνώμονες το μήνα.

Σε εποχές σκληρής λιτότητας για το λαό μας και περικοπών ακόμα και των πιο στοιχειωδών δαπανών για τα σχολεία,  σε εποχές που δεν πληρώνονται ακόμα και δεδουλευμένα των εκπαιδευτικών, σε εποχές που καταργούνται σχολεία  και υποστηρικτικές εκπαιδευτικές υπηρεσίες από τις περικοπές στον προϋπολογισμό λόγω μνημονίου, σε τέτοιες εποχές είναι σκάνδαλο πρώτης γραμμής να συνεχίζεται η προκλητική διασπάθιση  χρημάτων. Αυτό που απαιτείται άμεσα να γίνει είναι ο συνολικός ανασχεδιασμός του ΕΣΠΑ σε όφελος της δημόσιας εκπαίδευσης.