Η ΔΕΥΤΕΡΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΓΓ ΤΗΣ ΟΛΜΕ ΚΟΤΣΙΦΑΚΗ ΘΕΜΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΜΟΡΦΩΤΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΣΤΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΝΣΧ ΓΙΑ την «Αρχή Διασφάλισης Ποιότητας στην Εκπαίδευση»

13-3-2013

 Πραγματικά το θέμα της αξιολόγησης είναι από τα πιο πολύπλοκα, δε νομίζω ότι μπορούμε να το εξαντλήσουμε εδώ, εκτός και αν καθήσουμε όλη την ημέρα και κουβεντιάσουμε. Αυτή τη στιγμή αγαπητοί βουλευτές δεν συζητάμε τη φιλοσοφία για την αξιολόγηση. Τοποθετούμαστε και συζητάμε για ένα συγκεκριμένο νομοθετικό πλαίσιο, για το οποίο επιπλέον δεν μας ρώτησε κανείς.  Ο νόμος 4024/11 όταν φτιάχτηκε, δεν μας ρώτησε κανείς. Δεν αν ρωτήσανε και σας. Ήταν ένας νόμος που ψηφίστηκε από αυτά τα γρήγορα που ψηφίζονται στη Βουλή, που δεν καταλαβαίνει κανείς τι έχει μέσα, γι’ αυτό και υπήρξαν πολλές τροποποιήσεις μετά.

Ο ν. 4024, και αυτή τη συζήτηση προσπαθεί να την αποφύγει και το Υπουργείο Παιδείας, λέει συγκεκριμένα «συνδέεται η υπηρεσιακή βαθμολογική εξέλιξη του εκπαιδευτικού με την αξιολόγηση» , η έκθεση του ΟΟΣΑ λέει ότι «συνδέεται η αξιολόγηση με τις επιδόσεις των μαθητών και των σχολείων». Αυτό θέλουμε; Προφανώς αυτό είναι η εξαθλίωση και η τιμωρία του εκπαιδευτικού, συν όλα τα άλλα που έχουν γίνει. Δηλαδή ο εκπαιδευτικός που πάει σε 6 σχολεία, για πείτε μου πως θα αξιολογηθεί;

Δεν συζητάμε αυτή τη στιγμή ένα θεωρητικό πλαίσιο, εμείς έχουμε κάνει εξαντλητικές  προτάσεις και στα συνέδριά μας και στην ιστοσελίδα μας υπάρχουν αλλά και η Δ.Ο.Ε.. Δεν είναι εκεί το θέμα μας. Συζητάμε σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο, υπάρχει μια συγκεκριμένη πολιτική που έχει διαλύσει το δημόσιο σχολείο. Οι δαπάνες αυτή τη στιγμή θα πάνε στο 2,15% το 2016. Δεν υπάρχει ούτε τριτοκοσμική χώρα με αυτό το ποσοστό. Είμαστε η τελευταία χώρα στον κόσμο. Ακούμε τις συμβουλές της Ε.Ε. και του ΟΟΣΑ όταν είναι να μειώσουμε δαπάνες. Αλλά δεν τις ακούμε όμως όταν για π.χ.. η κυρία Βασιλείου, η Επίτροπος της ΕΕ για θέματα παιδείας έχει απαντήσει στην ΟΛΜΕ, αλλά και δημόσια, θα το καταθέσω και εδώ, ότι οι δαπάνες για την παιδεία στις χώρες που έχουν μνημόνια, δεν πρέπει να περικόπτονται, πρέπει οι  κυβερνήσεις να φροντίσουν να παραμένουν στα επίπεδα που ήταν τουλάχιστον. Εδώ ούτε αυτό δεν γίνεται.

Υπάρχει δυνατότητα σήμερα;  Μπορεί η κυβέρνηση να καταργήσει αυτό το νόμο; Εμείς, αν θέλετε,  είπαμε όταν έγιναν δύο συναντήσεις με τον Υπουργό Παιδείας και κάπως αφαιρετικά, γιατί η αξιολόγηση δεν έχει σχέση μόνο με τους εκπαιδευτικούς, έχει σχέση και με το κλείσιμο σχολείων και με την κατηγοριοποίηση σχολείων, μια φράση «κατήργησε το ν. 4024 δηλ. τη σύνδεση μισθού-βαθμού και αξιολόγησης και ερχόμαστε να κουβεντιάσουμε». Η απάντηση ήρθε εγγράφως όταν μας έστειλε το διάταγμα για την αξιολόγηση, όπου στην πρώτη σελίδα, θα το καταθέσω και στα πρακτικά, ότι «σας στέλνω το διάταγμα, κείμενο εργασίας που αφορά την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, το οποίο συντάχθηκε στο πλαίσιο του ν. 4024». Τι να συζητήσουμε από εκεί και πέρα;  Έχω ακούσει πολλές φορές τον Υπουργό και Υφυπουργό Παιδείας να λένε ότι δεν είναι η αξιολόγηση τιμωρητική. Πώς δεν είναι τιμωρητική; Εδώ ακολουθείτε ακριβώς την έκθεση του ΟΟΣΑ του 2011, η οποία παρεπιπτόντως πληρώθηκε με 127.000 ευρώ από τα χρήματα του ΕΣΠΑ, γιατί δεν μπορούσε κανένας άλλος  να κάνει προτάσεις για την εκπαίδευση, στοχοποιήθηκε λοιπόν ο εκπαιδευτικός ότι αυτός φταίει για τα προβλήματα της εκπαίδευσης και αυτή την έκθεση υλοποιούν. Αυτή η έκθεση λέει αυτά που σας είπα πριν και θα την καταθέσω στα πρακτικά, ότι συνδέουμε τις επιδόσεις των μαθητών με την αξιολόγηση του σχολείου και την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών. Δηλαδή δεν υπάρχει τίποτα ασύνδετο, δεν υπάρχει μόνο η αυτοαξιολόγηση, η αποτίμηση μονάδας ή η συζήτηση στο σχολείο. Όλα αυτά τα συνδέουν μεταξύ τους με δείκτες. Η εκπαίδευση δεν είναι δείκτες, δεν είναι νούμερα. Η εκπαίδευση είναι οι ψυχές των ανθρώπων που πάλλονται καθημερινά στο σχολείο, μέσα στην αίθουσα διδασκαλίας. Αυτό είναι η εκπαίδευση.

Απαντώ στον κ. Κεδίκογλου ότι βεβαίως έχουμε πει να μπούνε πανώ με συνθήματα κατά του μνημονίου. Το μνημόνιο διαλύει το δημόσιο σχολείο. Εσείς με το νομοσχέδιο αυτό θέλετε να τιμωρείτε τον εκπαιδευτικό, να τον μειώνετε μισθολογικά, να μπορεί να απολυθεί μετά από δύο κακές αξιολογήσεις, τα λέει ο νόμος, δεν τα λέμε εμείς.  Ο 3528 το λέει.

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ(Υφυπουργός Παιδείας): Το λέει ο νόμος αυτό;

ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ ΚΟΤΣΙΦΑΚΗΣ: Εγώ μιλάω με άρθρα νόμου, δεν μιλάω με θεωρίες.

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ(Υφυπουργός Παιδείας): Όχι, με άρθρα νόμου, αλλά ολόκληρου του νόμου.  Θα σας απαντήσω μετά.

ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ ΚΟΤΣΙΦΑΚΗΣ: Υπάρχει μεγάλη συζήτηση για τα μοντέλα, δεν είναι παντού τα ίδια πράγματα. Η εκπαίδευση είναι πολυπαραγοντική, δεν είναι ότι πήραμε ένα μοντέλο το φέραμε κλπ, αν και όσοι αγαπούν τόσο πολύ το φιλανδικό μοντέλο, που έχει και αποτελέσματα καλά στο διεθνή διαγωνισμό, θα τους πω ότι η Φιλανδία έχει πάνω από 6% δαπάνες, έχει τεράστιους μισθούς εκπαιδευτικών και δεν έχει αξιολόγηση εκπαιδευτικών. Σας καταθέτω το επίσημο κείμενο της Ε.Ε., από το δίκτυο «Ευριδίκης» που αναφέρει τη Φιλανδία ως μία από τις χώρες που δεν έχει αξιολόγηση εκπαιδευτικών. Άρα, δεν είναι πανάκεια η λύση για όλα τα προβλήματα η αξιολόγηση. Αντί να υπάρχει ο έλεγχος και η τιμωρία του εκπαιδευτικού, πρέπει να υπάρχει η στήριξη και η εμπιστοσύνη στον εκπαιδευτικό. Δεν μπορεί να υπάρξει και να βελτιωθεί ένα εκπαιδευτικό σύστημα με αυτές τις συνθήκες που δημιουργεί το διάταγμα αυτό και όλο το πλαίσιο μαζί με το ν. 4024 και το σημερινό νομοσχέδιο που συζητάμε. Δεν μπορεί να δημιουργήσει παιδαγωγικές  συνθήκες, αλλά θα δημιουργήσει συνθήκες αντιπαλότητας.

Σύμφωνα με τα ποσοστά, δεν φτάνει να είσαι καλός με όποια στάνταρ και αν βάλετε – ακόμα αν λέγατε να προτείνουμε εμείς τα στάνταρ και να τα αποδεχθεί το Υπουργείο – δεν έχει σημασία, όποια και κριτήρια και να είναι, ανεξάρτητα αν περνάς κάποια κριτήρια, εμάς μας έχουν προ-αξιολογήσει. Με το ν. 4024 έχουν πει ότι μόνο το 50% του συνόλου των εκπαιδευτικών θα πάει στο Β΄ βαθμό και μόνο το 15% του συνόλου των εκπαιδευτικών θα πάει στον Α’ βαθμό. Επίσης, ο νόμος λέει «ότι μπορεί ο Υπουργός Οικονομικών κάθε δύο χρόνια να τα μειώνει», όχι να τα αυξομειώνει, αλλά μόνο να τα μειώνει ανάλογα αν υπάρχουν χρήματα. Προφανώς θα τα μειώνει, όσο είμαστε σε αυτή την κατάσταση. Άρα μιλάμε για μια κατάσταση αντιπαλότητας μέσα στο σχολείο. Δηλαδή δεν φτάνει να είναι καλός, αλλά να είναι καλύτερος από τον διπλανό του στο ίδιο σχολείο, να παλεύει ενάντια στον άλλον για να τον ξεπεράσει στον πίνακα. Μάλιστα δεν έχει δικαίωμα ούτε στην ένσταση. Είναι αρκετά πολύπλοκα τα πράγματα.

Βεβαίως υπάρχει αξιολόγηση αυτή τη στιγμή. Ξέρετε οι διευθυντές στο σχολείο, οι σχολικοί σύμβουλοι, οι προϊστάμενοι αξιολογούνται. Πώς γίνεται όμως όταν αλλάζουν οι κυβερνήσεις, να αλλάζουν οι περισσότεροι; Πώς γίνεται να μας αξιολογήσουν οι προϊστάμενοι, τους οποίους το κόμμα που είναι στην κυβέρνηση, ο Υπουργός, πριν από λίγο καιρό κατήγγειλε ότι αυτή η διαδικασία είναι απαράδεκτη.

Πώς γίνεται αυτό το πράγμα; Πώς θα τα δεχθούμε όλα αυτά; Πως γίνεται να κρινόμαστε από μονοπρόσωπα όργανα. Ο ίδιος ο κ. Υφυπουργός, έλεγε σε εθνική εφημερίδα παραμονές Χριστουγέννων ότι είναι αντίθετος με την κρίση από μονοπρόσωπα όργανα.

Όσον αφορά κάποια στοιχεία που μου ζήτησε ο κ. Κυρίτσης, οι μειώσεις καθηγητών από συνταξιοδοτήσεις - οι οποίες είναι βίαιες αυτή τη στιγμή - και όχι απολύσεις, γιατί με τα συνεχή μέτρα που παίρνουν, ο κόσμος βιάζεται να φύγει. Φεύγουν ακόμα και εκπαιδευτικοί που θα μπορούσαν να προσφέρουν, δηλαδή, από 25 ή 26 χρόνια, όσοι μπορούν με τις παλιές ρυθμίσεις αποφασίζουν να φύγουν. Δεν σημαίνει ότι κάνουν πάντα το σωστό φεύγοντας, αλλά εξηγώ πως το καταλαβαίνουν οι ίδιοι. Έχει μειωθεί λοιπόν το εκπαιδευτικό δυναμικό κατά 15% και θα μειωθεί ακόμη περισσότερο φέτος και δεν θα γίνει καμία πρόσληψη φέτος μόνιμου ή ελάχιστες. Μάλιστα, έχουν απολυθεί οι συνάδελφοί μας αναπληρωτές, ναι είναι απόλυση, οι οποίοι δίδασκαν επί χρόνια με συμβάσεις διαφόρων μηνών. Από 15.500 καθηγητές πρόπερσι, το Υπουργείο λέει ότι θα πάμε σε 2000 καθηγητές του χρόνου, επομένως είναι απολυμένοι 13.000 άνθρωποι. Όσον αφορά το αν θα πρέπει να τιμωρηθούν οι εκπαιδευτικοί ή όχι, ας πούμε πως συμφωνούμε με την τιμωρία, να μην παίρνουν κλιμάκια και να απολυθούν εφόσον είναι κακοί κ.λπ.. Ο Υπουργός Παιδείας τι πρέπει να γίνει όταν έχει 32.000 κενά την εβδομάδα στους καθηγητές μόνο της δευτεροβάθμιας και τελειώνει το σχολικό έτος; Συγνώμη για τον τόνο αλλά εκφράζω την αγανάκτηση των εκπαιδευτικών της τάξης.

Αναφορικά με το πειθαρχικό δίκαιο, θα ήθελα να πω ότι εμείς, δεν υποστηρίζουμε ότι πρέπει όσοι εκπίπτουν σε αδικήματα να παραμένουν στο σχολείο. Το έχουμε πει, το έχουμε τονίσει, βεβαίως, αυτό δεν περνάει στα μέσα ενημέρωσης και είναι κατανοητό γιατί δεν περνάει. Δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε με το γεγονός ότι οποιοσδήποτε καταγγέλλεται για οτιδήποτε και με την απλή παραπομπή στο πειθαρχικό συμβούλιο να βγαίνει σε αργία, γιατί υπάρχουν και ακραίες περιπτώσεις, τις οποίες γνωρίζει και ο κ. Υφυπουργός και το Υπουργείο Παιδείας. Υπάρχουν εκπαιδευτικοί που τίμησαν παραπάνω το καθήκον τους και επειδή βρέθηκε ένας τρελός και τους μήνυσε, είναι αυτή τη στιγμή σε αργία, αλλά δεν θέλω να αναφερθώ σε προσωπικά παραδείγματα γιατί δεν είναι σωστό. Αυτό το πράγμα είναι έξω από κάθε έννοια δικαίου και σίγουρα όσοι διαπράττουν σοβαρά αδικήματα θα πρέπει μέχρι και να απολύονται, αλλά όχι αυτός ο συρφετός. Μάλιστα, όλη αυτή η ιστορία σίγουρα συνδέεται με το πλαίσιο της αξιολόγησης, γιατί είναι μια απειλή για τον εκπαιδευτικό και δεν μπορεί να λειτουργήσει ο εκπαιδευτικός και το σχολείο με απειλές. Χρειάζεται ηρεμία, το εκπαιδευτικό κλίμα δεν έχει καμία σχέση με την απειλή.

Βεβαίως, υπάρχουν και τα θέματα του ύψους των αμοιβών των εκπαιδευτικών, των εργασιακών σχέσεων των εκπαιδευτικών, γιατί δεν μπορεί ο εκπαιδευτικός να προσφέρει έργο όταν είναι κάθε μέρα σε άλλο σχολείο. Δεν γίνεται αυτό το αυτό το πράγμα. Δεν είναι ο ρόλος του εκπαιδευτικού να μπεί και να βγει στην τάξη. Αυτό που ανεβάζει τον εκπαιδευτικό είναι η σχέση του με τους μαθητές και αυτό είναι που κάνει το επάγγελμά μας. Το γνωρίζουν αυτό μόνο όσοι ασκούν το επάγγελμά μας.

Με ρωτήσατε και για τους μισθούς σε σχέση με την Ευρώπη και σας απαντώ ότι είμαστε στο 56% του μέσου όρου. Μέσα στις χώρες αυτές είναι και οι χώρες που είναι κάτω από μας και οι χώρες που είναι πάνω από εμάς. Μάλιστα, υπάρχει μια μελέτη του κέντρου μας που στηρίζεται στα επίσημα στοιχεία, τα στοιχεία της Ευρυδίκης και αναφέρει ότι οι έλληνες εκπαιδευτικοί παίρνουν το 19% των Λουξεμβούργιων, το 29% του Γερμανού και το 56% του μέσου όρου στην Ευρώπη.

Είμαστε ανοιχτοί να κουβεντιάσουμε μαζί σας και αν θέλετε οργανώστε το, ώστε να κάνουμε μια ευρεία συζήτηση για το θέμα αυτό και για όλα τα ζητήματα της εκπαίδευσης, γιατί δεν μπορείς να ξεκόψεις ένα θέμα και να πεις ότι δεν επηρεάζεται από τα υπόλοιπα, είναι πολυπαραγοντικό. Πραγματικά όμως, κάνουμε έκκληση ότι δεν μπορεί να προχωρήσει η εκπαίδευση με τη λογική των δεικτών. Επίσης, όσον αφορά την κατηγοριοποίηση των σχολείων, θα έλεγα ότι είναι κάκιστο να πάμε στα καλά και στα κακά σχολεία, να πάμε στα σχολεία των καλών και των κακών περιοχών, θα αξιολογούνται με τους ίδιους όρους τα σχολεία στην Κηφισιά και το Πέραμα και έτσι θα δημιουργήσουμε κατηγορίες και κλείσιμο σχολείων. Έχουμε τα παραδείγματα και από την Αγγλία και από την Αμερική και θα ήθελα να σας καταθέσω ένα πολύ καλό κείμενο το οποίο είναι της πρώην Υπουργού Παιδείας του Προέδρου Μπους, η οποία ήταν υπεύθυνη για τη μεταρρύθμιση και την αξιολόγηση. Ο τίτλος του είναι: «Γιατί άλλαξα άποψη για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση και την αξιολόγηση των σχολείων». Αυτή είναι η πραγματικότητα και κάνουμε έκκληση να αποσυρθεί και το Προεδρικό Διάταγμα και το σχέδιο νόμου και βεβαίως να καταργηθεί ο 4024. Και είμαστε έτοιμοι να κουβεντιάσουμε. Εφόσον η κυβέρνηση λέει ότι δεν θέλει τιμωρητική, δεν θέλει σύνδεση, ας καταργήσει τον 4024, έστω στο κομμάτι της σύνδεσης και να συζητήσουμε. Ευχαριστώ.