ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ 1η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ του Θέμη Κοτσιφάκη «Από το ’04 στο ’14. Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση: διαθέσιμη για διάλυση»

Πραγματοποιήθηκε την ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, 27 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015, στις 6.30 μ.μ., στην ΕΣΗΕΑ εκδήλωση για την παρουσίαση του βιβλίου του Θέμη Κοτσιφάκη, προέδρου του Δ.Σ. της ΟΛΜΕ, μέλους της Εκτελεστικής Επιτροπής του Ευρωπαϊκού Τμήματος (ETUCE) της Education International, με τίτλο: «Από το ’04 στο ’14. Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση: διαθέσιμη για διάλυση».

Το βιβλίο παρουσίασαν οι: ΤΑΣΟΣ ΚΟΥΡΑΚΗΣ, αναπληρωτής Υπουργός Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων, ΝΙΚΟΣ ΚΙΚΑΚΗΣ, μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής των εκπαιδευτικών σε διαθεσιμότητα, ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΣ ΜΗΤΑΦΙΔΗΣ, εκπαιδευτικός, βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ, και ΠΑΥΛΟΣ ΧΑΡΑΜΗΣ,  Πρόεδρος του Δ.Σ. του ΚΕΜΕΤΕ της ΟΛΜΕ. Τη συζήτηση συντόνισε η ΜΑΧΗ ΝΙΚΟΛΑΡΑ, δημοσιογράφος της ΕΡΤ.

Παραβρέθηκαν επίσης, μεταξύ άλλων: ο Υπουργός Εσωτερικών Νίκος Βούτσης, η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννα Γαϊτάνη, ο πρώην πρύτανης του ΕΜΠ Νικόλαος Μαρκάτος, ο Γρηγόρης Καλομοίρης μέλος της Ε.Ε. της ΑΔΕΔΥ, ο γ.γ. της ΟΛΜΕ Γιώργος Δεμερδεσλής, η αντιπρόεδρος της ΟΛΜΕ Ελένη Ζωγραφάκη, ο ταμίας της ΟΛΜΕ Βασίλης Τζαφάς, ο πρόεδρος της ΠΕΣΣ Γιώργος Αλεξανδράτος, ο καθηγητής Ιστορίας της Εκπαίδευσης στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Χάρης Αθανασιάδης, πολλοί πρόεδροι και μέλη ΔΣ ΕΛΜΕ, μέλη του ΚΕΜΕΤΕ της ΟΛΜΕ και αιρετοί στα υπηρεσιακά συμβούλια.

Το βιβλίο αυτό, που εκδόθηκε από τις εκδόσεις «ΙΩΝ» τον Φλεβάρη του 2015, πραγματεύεται την εκπαιδευτική πολιτική της περιόδου 2004-2014 για τη δευτεροβάθμια ΤΕΕ, αλλά και γενικότερα για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Μέσα από κείμενα, ομιλίες και συνεντεύξεις του συγγραφέα αναδεικνύονται τα προβλήματα που κυριάρχησαν την τελευταία δεκαετία, αλλά και οι αποφασιστικοί αγώνες του εκπαιδευτικού κινήματος με τους οποίους επιχείρησε να ορθώσει φραγμό στις αρνητικές εξελίξεις της περιόδου και να διεκδικήσει αποτελεσματικές λύσεις. Επίσης, περιέχονται έρευνες και στοιχεία για το μαθητικό δυναμικό, προτάσεις για τη βελτίωση της ΤΕΕ αλλά και για τις αναγκαίες αλλαγές σε αυτή. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην καταστροφική μνημονιακή πολιτική και τη «διαστροφική» πρακτική της διαθεσιμότητας των εκπαιδευτικών των ΕΠΑΛ και των ΕΠΑΣ.

Ο αν. υπουργός Παιδείας Τ. Κουράκης αναφέρθηκε στα πολλά και δυσεπίλυτα προβλήματα της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και ιδιαίτερα της Τεχνικής, και παρουσίασε βασικά σημεία του σχεδιασμού του Υπ. Παιδείας και των προτεραιοτήτων στην αντιμετώπισή τους, δίνοντας έμφαση, μεταξύ άλλων, στην ανάγκη επαναλειτουργίας των τομέων και των ειδικοτήτων της ΤΕΕ που καταργήθηκαν και επιστροφής όλων των «διαθέσιμων» εκπαιδευτικών στις θέσεις τους.  

Ο Ν. Κικάκης αναφέρθηκε διεξοδικά στις μεγάλες δυσκολίες που αντιμετώπισαν οι εκπαιδευτικοί της ΤΕΕ που τέθηκαν σε διαθεσιμότητα, αλλά και στην πρωτοποριακή, πολυεπίπεδη δράση που ανέπτυξαν για να υπερασπιστούν το δικαίωμά τους στην εργασία, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα και τη συμβολή του Θ. Κοτσιφάκη σε αυτή τη δράση.

Ο Τρ. Μηταφίδης ξεκίνησε με μια ιστορική αναδρομή σε παλαιότερους αγώνες του εκπαιδευτικού κινήματος σε συνθήκες εξαιρετικά δυσχερείς, όπως  στην περίπτωση του 1-1-4 και του 15% για την Παιδεία, ανέδειξε το νήμα των αξιών που συνδέει τους αγώνες αυτούς με τους σημερινούς, που αποτελούν συνέχειά τους, και τόνισε  το σημαντικό ρόλο της ΤΕΕ στην εκπαίδευση και τους κοινούς αγώνες στους οποίους βρέθηκε με τον συγγραφέα.

Ο Π. Χαραμής επισήμανε ότι η αδιάλειπτη και συστηματική παρακολούθηση των αρνητικών εκπαιδευτικών εξελίξεων της δεκαετίας 2004-2014 από τον συγγραφέα και η αμείλικτη κριτική που άσκησε σε όσους είχαν την ευθύνη γι’ αυτές αποκτούν χαρακτηριστικά ιστορικής μαρτυρίας για μια εξαιρετικά ταραγμένη και ρευστή περίοδο. Κάθε κείμενο, ανέφερε, συνιστά ένα κρίκο στην αλληλουχία των εξελίξεων και συμβάλλει στην κατανόηση και αποτίμηση των εξελίξεων αυτών.

Η δημοσιογράφος Μ. Νικολάρα, που είχε και το συντονισμό της συζήτησης, αναφέρθηκε στο πλούσιο έργο του συγγραφέα και στη μεταξύ τους συνεργασία για τα θέματα της εκπαίδευσης, στα κοινά χαρακτηριστικά που είχε το κλείσιμο της ΕΡΤ με την διάλυση της ΤΕΕ το καλοκαίρι του 2013, αλλά και στους κοινούς αγώνες εκπαιδευτικών και εργαζομένων της ΕΡΤ.

Στη συζήτηση που ακολούθησε σύντομες παρεμβάσεις έκαναν ο εκδότης του βιβλίου Γιώργος Παροίκος, ο Ν. Μαρκάτος, η Γ. Γαϊτάνη, ο Γρ. Καλομοίρης, ο Χ. Αθανασιάδης (ο οποίος τόνισε τη σημασία τέτοιων βιβλίων για όσους μελετούν την ιστορία της εκπαίδευσης) και η Σταματία Τσουμέα από τους σχολικούς φύλακες σε διαθεσιμότητα. Στην εκδήλωση προβλήθηκε βίντεο που δημιούργησε η Δ. Μπογδάνου με υλικά που περιέχονται στο βιβλίο.

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

 Στο βιβλίο αυτό ο συγγραφέας αφηγείται, μέσα από κείμενα και δημοσιεύματα στον τύπο, τη συνεχιζόμενη περιπέτεια της δευτεροβάθμιας Τεχνικής-Επαγγελματικής Εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Και η αφήγησή του αυτή καλύπτει σχεδόν μια δεκαετία, από το 2004, που εκδόθηκε το προηγούμενο βιβλίο του «1997 και εφτά - Η μεγάλη περιπέτεια της ΤΕΕ», μέχρι το 2014. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στο τέλος αυτής της δεκαετίας, γιατί η χρονιά αυτή, όπως τονίζει ο συγγραφέας στο πρόλογό του: «μας σημάδεψε ως εκπαιδευτικούς, ως συνδικαλιστές αλλά και ως ανθρώπους. Έκανε πολλούς συναδέλφους να ξαναδούν με άλλα μάτια τη ζωή τους. Να αναθεωρήσουν πράγματα και αξίες. Να  πονέσουν πολύ. Και, από την άλλη, να ανακαλύψουμε για μια ακόμη φορά τη συλλογικότητα και τον αγώνα. Να νιώσουμε περήφανοι και δυνατοί απέναντι σε αυτούς που μας «κλάδεψαν» με τις υπογραφές τους. Και οι μαθητές και οι μαθήτριές μας δίπλα μας, μαζί στις διεκδικήσεις: Να επανέλθουν τομείς και ειδικότητες  στα σχολεία. Να γυρίσουν πίσω οι εκπαιδευτικοί».

Το βιβλίο αυτό προσπαθεί να παρουσιάσει τις συνεχείς προσπάθειες των εκπαιδευτικών και των συνδικάτων τους να βελτιωθεί η δημόσια εκπαίδευση, σε όφελος των μαθητών και των μαθητριών. Διεκδικεί να κρατήσει ζωντανή την καθημερινή αγωνία των εκπαιδευτικών, που προσπαθούν κάτω από πολύ αντίξοες συνθήκες να ανταποκριθούν στο έργο τους. Την αγωνία τους να βλέπουν τους μαθητές τους στην τάξη και στο εργαστήριο, να νιώθουν ευχαρίστηση ανακαλύπτοντας τη νέα γι’ αυτούς γνώση και να δημιουργούν. Και αυτή είναι και η μοναδική αξιολόγηση για τον εκπαιδευτικό. Το χαμόγελο, η ικανοποίηση του μαθητή.

Στο βιβλίο αυτό, λοιπόν, περιλαμβάνονται άρθρα και σχόλια που έγραψε ο Θ. Κοτσιφάκης για την πορεία της δευτεροβάθμιας Τεχνικής-Επαγγελματικής Εκπαίδευσης την τελευταία δεκαετία. Μια δεκαετία με συνεχείς αλλαγές, που οδήγησαν στην ακόμη μεγαλύτερη υποβάθμισή της στο πλαίσιο της δημόσιας εκπαίδευσης. Δεν θα μπορούσαν, βεβαίως, να λείψουν και άρθρα με αναφορές στα γενικότερα προβλήματα της εκπαίδευσης, στη γενικότερη εκπαιδευτική και οικονομική πολιτική που ασκούνταν από την εκάστοτε κυβέρνηση, αλλά και στις επιπτώσεις των κεντρικών επιλογών σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Άλλωστε, η πολιτικές για την Τ.Ε.Ε. αποτελούν μέρος του συνολικού παζλ της εκπαιδευτικής αλλά και της γενικότερης ασκούμενης πολιτικής από την κυβέρνηση.

Από τη θέση του μέλους του ΔΣ στην ΟΛΜΕ αρχικά, και μετέπειτα από τις θέσεις ευθύνης του Γενικού Γραμματέα και του Προέδρου, ο Θ. Κοτσιφάκης ασκεί κριτική στις πολιτικές που ασκούσαν την περίοδο αυτή οι κυβερνήσεις, αναδεικνύοντας τις επιπτώσεις τους στο συνολικό σώμα της εκπαίδευσης. Παράλληλα, παρουσιάζονται και οι προτάσεις του εκπαιδευτικού κινήματος.

Διαβάζοντας το βιβλίο αυτό αντιλαμβάνεται κανείς ότι η δευτεροβάθμια Τ.Ε.Ε. αυτά τα χρόνια υπέστη συνεχείς βιασμούς.

Ανάμεσα στις σημαντικότερες αλλαγές της δεκαετίας αυτής ήταν η κατάργηση των T.E.E., ενός θεσμού που κράτησε μόλις μια δεκαετία και συνέβαλε στην περαιτέρω υποβάθμιση της Τεχνικής-Επαγγελματικής Εκπαίδευσης στο πλαίσιο της λυκειακής βαθμίδας, αλλά και σε σχέση με τη γενικότερη εκπαιδευτική διαδικασία.

Η αντικατάσταση, βεβαίως, των ΤΕΕ με το νέο διπλό σύστημα των ΕΠΑΛ και των ΕΠΑΣ, από τη «μεταρρύθμιση» της κ. Μ. Γιαννάκου το 2006, δημιούργησε σοβαρές στρεβλώσεις, με πρώτη τον αυθαίρετο χωρισμό των ειδικοτήτων σε αυτές που χρειάζονται την ευρύτερη γνώση και αυτές που απλώς απαιτούν κατάρτιση.

Γρήγορα διαπιστώθηκαν οι στρεβλώσεις του συστήματος αυτού και προέκυψε η αναγκαιότητα μιας ακόμα αλλαγής στην Τ.Ε.Ε.. Η τότε υπουργός Παιδείας κ. Άννα Διαμαντοπούλου το 2009 ανοίγει το θέμα του Τεχνολογικού Λυκείου. Η συγκυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, με Υπουργό Παιδείας τον κ. Κ. Αρβανιτόπουλο, θεσμοθετεί με το ν.4186/13 ένα νέο ΕΠΑΛ, καταργεί τις ΕΠΑΣ και δημιουργεί ένα σύστημα πρόωρης κατάρτισης και μαθητείας μετά το γυμνάσιο, έξω από το τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα. Το εκπαιδευτικό ημερολόγιο δείχνει… 1950. Συνεχίζεται, λοιπόν, έτσι μια απίστευτη περιπέτεια για την Τεχνική-Επαγγελματική Εκπαίδευση.

Στο βιβλίο γίνεται επίσης αναφορά στην αξιοποίηση των κονδυλίων του ΕΣΠΑ στην εκπαίδευση. Συμμετέχοντας ο συγγραφέας ως εκπρόσωπος της ΟΛΜΕ στις επιτροπές παρακολούθησης του ΕΠΕΑΕΚ και του ΕΣΠΑ (πρόκειται για τα προγράμματα που χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή  Ένωση κατά 75%, και από το 2012 κατά 85%), αντιλήφθηκε ότι ουσιαστικά όλη η εκπαιδευτική πολιτική «περνάει» από εκεί και προσπάθησε να αναδείξει σφάλματα και αδυναμίες στο σχεδιασμό των προγραμμάτων, καθώς και τα μεγάλα σκάνδαλα και το «φαγοπότι» των κονδυλίων σε κατευθύνσεις και επιλογές που κατά κανόνα δεν έχουν σχέση με τη βελτίωση του εκπαιδευτικού μας συστήματος.

Όπως τονίζει ο συγγραφέας στον πρόλογό του, «ελπίζουμε με τους αγώνες μας τα επόμενα χρόνια να καταφέρουμε μια θετική αλλαγή όχι μόνο στην Τ.Ε.Ε. αλλά σε ολόκληρο το εκπαιδευτικό μας σύστημα. Η ανατροπή των μνημονιακών πολιτικών και η ακύρωση αντιεκπαιδευτικών κατευθύνσεων της Ευρωπαϊκής  Ένωσης είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για να συμβεί αυτό. Οι πολιτικές εξελίξεις ελπίζω ότι θα συμβάλλουν…»

Στους συντελεστές του βιβλίου να σημειώσουμε τον Παύλο Χαραμή, φιλόλογο και πρόεδρο του ΚΕΜΕΤΕ της ΟΛΜΕ, που ανέλαβε  την επιμέλεια του βιβλίου, και τη Δόμνα Μπογδάνου γραφίστρια - εκπαιδευτικό  που φιλοτέχνησε το εξώφυλλο. Ας αναφέρουμε, τέλος, ότι στο βιβλίο έχουν περιληφθεί αποκόμματα από εφημερίδες και περιοδικά της εποχής που αναφέρονται στη θεματική του βιβλίου, καθώς και γελοιογραφίες, δημοσιευμένες στον τύπο της εποχής, των Στάθη, Γιάννη Καλαϊτζή και Βαγγέλη Χερουβείμ.

Αθήνα, 2-3-2015