Με τις τελευταίες αλλαγές που προωθήθηκαν στην Αυτοδιοίκηση με τον “Καλλικράτη” αρμοδιότητες εκπαίδευσης και διά βίου μάθησης μεταφέρθηκαν στην Τοπική Αυτοδιοίκηση με τη νέα της μορφή (Περιφέρεια και Δήμο).
Γενικότερα η μεταφορά μεγάλου μέρους των αρμοδιοτήτων της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην περιφέρεια και τους δήμους αποτελεί προγραμματική επιδίωξη του κυβερνητικού κόμματος. Με την υλοποίηση της πολιτικής της περιφερειακής οργάνωσης της εκπαίδευσης το αποτέλεσμα θα είναι να διασπαστεί το ενιαίο της Δημόσιας Εκπαίδευσης, να δημιουργηθούν σχολεία πολλών ταχυτήτων και να προχωρήσει αργά αλλά σταθερά η κατηγοριοποίηση των σχολείων.
Σε αυτή τη φάση, βέβαια, με το νόμο για τον «Καλλικράτη», αλλά και με το νέο νομοσχέδιο για τη «Ανάπτυξη της Διά βίου μάθησης» του Υπουργείου Παιδείας, επιλέχθηκε κατά βάση η στρατηγική της μεταφοράς από το Υπουργείο Παιδείας στις περιφέρειες και τους Δήμους αρμοδιοτήτων που αφορούν κυρίως τη διά βίου μάθηση. Υπάρχουν βέβαια και περιπτώσεις μεταφοράς αρμοδιοτήτων στην Τ.Α. που αφορούν την πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση (εκτός των αρμοδιοτήτων της σχολικής στέγης, που ήδη έχουν μεταβιβαστεί στην Τ.Α.), όπως συμβαίνει στην περίπτωση της «σύνδεσης των σχολείων με την κοινωνία» με τη δημιουργία προγραμμάτων από τους Δήμους «υποστήριξης της εκπαίδευσης και της διά βίου μάθησης», και της εφαρμογής προγραμμάτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης.
Πώς ορίζεται, όμως, η «διά βίου μάθηση»; Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, πρόκειται για «όλες οι μορφές μαθησιακών δραστηριοτήτων στη διάρκεια της ζωής του ανθρώπου, που αποσκοπούν στην απόκτηση ή την ανάπτυξη γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων, οι οποίες συμβάλλουν στη διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης προσωπικότητας, στην κοινωνική συνοχή, στην κοινωνική, οικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη, στην ανάπτυξη της ικανότητας ενεργού συμμετοχής στα κοινά και στην επαγγελματική ένταξη και εξέλιξη του ατόμου». Έτσι, η διά βίου μάθηση περιλαμβάνει την τυπική εκπαίδευση (δηλ. αυτή που παρέχει το εκπαιδευτικό μας σύστημα), τη μη τυπική εκπαίδευση (δηλ. την κατάρτιση που παρέχεται εκτός του εκπαιδευτικού συστήματος) και την άτυπη μάθηση (αυτομόρφωση, εμπειρία κ.λπ.).
Με το νομοσχέδιο αυτό μεταβιβάζονται, για παράδειγμα, τα ΙΕΚ από το Υπουργείο Παιδείας στις νεοσύστατες περιφέρειες.
Στους Δήμους μεταβιβάζονται «οι δραστηριότητες σύνδεσης των σχολικών μονάδων με την κοινωνία, οι δράσεις επιμόρφωσης ενηλίκων, και οι δράσεις προώθησης της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας μέσω της σύνδεσης με την τοπική οικονομία».
Ο Δήμος θα υποχρεώνεται να καταρτίζει το τοπικό πρόγραμμα διά βίου μάθησης, που θα περιλαμβάνει ιδίως επενδύσεις, προγράμματα ή επιμέρους δράσεις γενικής εκπαίδευσης ενηλίκων και γενικότερα δράσεις εφαρμογής στους παραπάνω τομείς.
Επίσης, σε αυτό το πρόγραμμα μπορεί να εντάσσονται και δράσεις συλλογικού χαρακτήρα, των δημόσιων, των κοινωνικών και των ιδιωτικών φορέων, που έχουν την έδρα τους ή ασκούν δραστηριότητες στην περιφέρεια του Δήμου, οι οποίες και θα μπορούν να υποστηρίζονται οικονομικά, επιστημονικά ή διοικητικά από το Δήμο.
Στις αρμοδιότητές του Δήμου περιλαμβάνονται η ίδρυση και λειτουργία Κέντρων Διά Βίου Μάθησης, η λειτουργία και διαχείριση τοπικών δομών, και η εφαρμογή προγραμμάτων της Γεν. Γραμματείας Διά Βίου Μάθησης, στο πλαίσιο προγραμματικών συμβάσεων, ακόμα και η εφαρμογή προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης.
Για την υλοποίηση των προγραμμάτων διά βίου μάθησης προβλέπεται η σύναψη προγραμματικών συμβάσεων του Υπ. Παιδείας με τους Δήμους. Στις συμβάσεις αυτές επιτρέπεται και η συμμετοχή κοινωνικών και ιδιωτικών φορέων παροχής υπηρεσιών διά βίου μάθησης!
Στους Δήμους, επίσης, μεταφέρονται και τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας Ενηλίκων, που μέχρι σήμερα λειτουργούσαν στο πλαίσιο του Υπ. Παιδείας με δημόσιο και δωρεάν χαρακτήρα.
Η ουσία του ζητήματος τώρα είναι πως όλα αυτά μπορεί να χρηματοδοτούνται από τον τακτικό προϋπολογισμό και από το πρόγραμμα δημόσιων επενδύσεων απευθείας από το Υπουργείο Παιδείας ή μέσω της αντίστοιχης Περιφέρειας, αλλά και από επιχορηγήσεις και από ίδιους πόρους του Δήμου.
Δηλαδή, τελικά η χρηματοδότηση όλων των παραπάνω δράσεων θα προωθηθεί ουσιαστικά μέσω χορηγών – επιχειρήσεων ή μέσω της θεσμοθέτησης τοπικής φορολογίας ή και άμεσης καταβολής διδάκτρων.
Άλλωστε, αυτός είναι και ο βασικός στόχος της λεγόμενης αποκέντρωσης: το κράτος να αποποιηθεί των ευθυνών του για τομείς της κοινωνικής κυρίως πολιτικής, που οφείλει να ασκεί υπέρ των πολιτών δωρεάν, και να τις μεταφέρει στην Τ.Α. και από εκεί στις πλάτες των πολιτών. Ιδιαίτερα σήμερα, στην «εποχή του ΔΝΤ», αυτή η επίδίωξη είναι πέρα για πέρα ξεκάθαρη.
Τέλος, με άλλες διατάξεις του νομοσχεδίου προβλέπεται οι Δήμοι να ασκούν αρμοδιότητες πιστοποίησης προσόντων που προκύπτουν από τις δομές της διά βίου μάθησης και πιστοποίησης των διάφορων τοπικών κέντρων που την προσφέρουν αλλά και επαγγελματικού προσανατολισμού. Ανοίγει, έτσι, ο ασκός του Αιόλου για τη διάλυση των επαγγελματικών δικαιωμάτων αλλά και των πτυχίων που χορηγούνται από το τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα όλων των βαθμίδων.
Θέμης Κοτσιφάκης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου