(το 2ο από σειρά άρθρων για την
επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση)
του Θέμη Κοτσιφάκη,
εκπαιδευτικού στο 2ο ΕΠΑΛ
Χαλανδρίου
Στο 1ο από την σειρά των άρθρων μου
για τα Επαγγελματικά Λύκεια αναφερόμουν στην αύξηση του μαθητικού δυναμικού
μεταξύ των σχολικών ετών 2016-17 και 2019-20. Η σύγκριση αυτή είχε το νόημα να
δείξω την εξέλιξή του, από το κομβικό
κατά τη γνώμη μου έτος 2016-17, οπότε και εφαρμόζεται πλήρως η νέα δομή
των Επαγγελματικών Λυκείων, μέχρι τη φετινή χρονιά.
Ποια είναι όμως
αυτή η νέα δομή;
Με τον νόμο
4386/16 τα ΕΠΑ.Λ. έχουν πλέον την ακόλουθη δομή: Α΄ τάξη με ενιαίο πρόγραμμα,
Β΄ τάξη με διαχωρισμό των αντικειμένων σε 9 επιστημονικούς- επαγγελματικούς
τομείς, ενώ στη Γ΄ τάξη γίνεται διαχωρισμός σε ειδικότητες (35 στο σύνολο των τομέων) και ακολουθεί μετά την
αποφοίτηση ο νέος θεσμός, το μεταλυκειακό έτος-τάξη μαθητείας. Με τη δομή αυτή και τα νέα προγράμματα σπουδών
εξασφαλίζεται στους μαθητές και στις μαθήτριες η παροχή τόσο στέρεων γενικών
γνώσεων όσο και τεχνολογικών και επαγγελματικών γνώσεων και δεξιοτήτων, ενώ
αποφεύγεται με αυτό τον τόπο η πρόωρη ειδίκευση, η οποία έρχεται σταδιακά στην
τελευταία τάξη.
Με την ολοκλήρωση
του δευτεροβάθμιου κύκλου σπουδών του ΕΠΑΛ παρέχεται στους αποφοίτους
απολυτήριο λυκείου και επαγγελματικό πτυχίο επιπέδου 4 σε συγκεκριμένη
ειδικότητα, που τους οδηγεί στην αγορά εργασίας ή σε μια σειρά επιλογές σπουδών
(μαθητεία, ΑΕΙ, ΙΕΚ, 2ετή), διευρυμένων σε σχέση με πριν το 2015. Επίσης, όπως
όλοι γνωρίζουν, στη νέα δομή των ΕΠΑ.Λ. προστέθηκαν και οι τομείς
Υγείας-Πρόνοιας-Ευεξίας και Εφαρμοσμένων Τεχνών, που είχαν καταργηθεί το 2013
από την κυβέρνηση ΝΔ – ΠΑΣΟΚ, ενώ ταυτόχρονα είχαν τεθεί σε διαθεσιμότητα οι
εκπαιδευτικοί των αντίστοιχων ειδικοτήτων (επί Υπουργού Παιδείας Κ.
Αρβανιτόπουλου και Διοικητικής Μεταρρύθμισης Κ. Μητσοτάκη, για να μην
ξεχνιόμαστε…)
Οι
τομείς στα Επαγγελματικά Λύκεια είναι εννέα (9), από το 2016. Το μαθητικό δυναμικό
σε αυτούς παρουσιάζει αυξομειώσεις, που έχουν να κάνουν:
-
με τη δυναμική
που αναπτύσσουν τα αντίστοιχα επαγγέλματα στην αγορά εργασίας αλλά και την
επίπτωση της οικονομικής κρίσης σε αυτά κατά τα τελευταία χρόνια,
-
με τις υπάρχουσες
υποδομές των ΕΠΑ.Λ. και των Εργαστηριακών Κέντρων,
-
με το μόνιμο
εκπαιδευτικό προσωπικό ειδικοτήτων και τις αναθέσεις μαθημάτων της κάθε
ειδικότητας και
-
με τις επιλογές
των μαθητών και μαθητριών που φοιτούν σε αυτά.
Το μαθητικό δυναμικό στους τομείς των ΕΠΑ.Λ.
Η κατανομή των μαθητών/-τριών στα
Επαγγελματικά Λύκεια τη σχολική χρονιά 2019-20 δείχνει ότι οι τομείς
«Υγείας-Πρόνοιας-Ευεξίας» και «Μηχανολογικός» διαθέτουν πάνω από το 50% του
μαθητικού δυναμικού τους. Πιο συγκεκριμένα, σπουδάζουν 21.260 μαθητές/-τριες στον
πρώτο και 17.575 στο δεύτερο τομέα. Ακολουθούν οι υπόλοιποι τομείς, με μεσαίο ή
μικρότερο αριθμό μαθητών/-τριών. Όλοι όμως διαθέτουν εξίσου σημαντικές
ειδικότητες και είναι σαφές πως δεν εξαρτάται η σπουδαιότητά τους μόνο από το
μαθητικό δυναμικό τους (βλ. πίνακα 1 και διάγραμμα 1).