ΜΗΠΩΣ ΖΟΥΜΕ ΣΕ ΑΛΛΗ ΧΩΡΑ;

(Σχετικά με τις νέες εξαγγελίες για το λύκειο)

του Κοτσιφάκη Θεμιστοκλή

 μέλους  Δ.Σ. ΟΛΜΕ

Περίληψη του άρθρου δημοσιεύτηκε στην ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 13-4-11 

Όπως φαίνεται σε αυτή  τη χώρα ξεχνάμε.

 Η Υπουργός Παιδείας κα Ά. Διαμαντοπούλου διαπιστώνει σε συνέντευξη τύπου στις  30-3-11 πως «το εκπαιδευτικό μας σύστημα πάσχει! Δεν προάγει την κριτική σκέψη. Έχει μετατρέψει τις δυο τελευταίες τάξεις του Λυκείου, σε ‘παρακολούθημα’ των φροντιστηρίων».

Και γι’ αυτό έχει τη λύση, το Νέο Λύκειο, το οποίο, μεταξύ των άλλων «πρέπει να αποκαταστήσει  όχι μόνο τη σωστή και πλήρη  λειτουργία  του…. Το «Νέο Λύκειο» δεν είναι απλά ο προθάλαμος  του πανεπιστημίου ή του ΤΕΙ. Είναι μια αυτόνομη εκπαιδευτική μονάδα, όπου ο νέος  έχει πρόσβαση στη γνώση και ταυτόχρονα αναπτύσσει την κριτική του ικανότητα, διαμορφώνεται η συνείδηση του ενεργού πολίτη, ενδυναμώνονται οι αξίες της συλλογικότητας  και της αλληλεγγύης, ο σεβασμός στον άλλο, προετοιμάζεται ο νέος για την επόμενη βαθμίδα με ήρεμο και οργανωμένο εντός  του σχολείου τρόπο».

Από κοντά και η Υφ. Παιδείας κα Ε. Χριστοφιλοπούλου, διακηρύσσει πως «πολλές διαστάσεις του νέου σχολείου οδηγούν σταθερά στον περιορισμό της παραπαιδείας» (συνέντευξη στη Βραδυνή, 2/4/11)

Για ποιο όμως εκπαιδευτικό σύστημα και για ποιο λύκειο μιλάει απαξιωτικά η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας; Δεν είναι αυτό που δημιούργησε ο κ. Αρσένης και μια άλλη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ το 1997;

Θυμάστε τι μας έλεγαν τότε;  «Στο (νέο) λύκειο (θα) δίνεται έμφαση στην ανάπτυξη της προσωπικότητας και της κριτικής σκέψης του μαθητή και στην καταπολέμηση της αποστήθισης. Ο μαθητής (θα) αξιολογείται με αντικειμενικό τρόπο για τη συνολική του απόδοση. Οι μαθητές που παρουσιάζουν μαθησιακά κενά δεν (θα) έχουν ανάγκη εξωσχολικής βοήθειας γιατί η πολιτεία (θα) παρέχει δωρεάν Πρόσθετη Διδακτική Στήριξη μέσα στα σχολεία». Αυτά έλεγε ο Γεράσιμος Αρσένης 1998, τότε Υπ. Παιδείας (σελ. 3 του φυλλαδίου του ΥΠΕΠΘ  «Μετά το γυμνάσιο τι;»).

Ίδια φρασεολογία, ίδιο -με ορισμένες παραλλαγές- και το περιεχόμενο, ίδια και η τακτική των εξαγγελιών και του ψευδούς διαλόγου: εξεταστικός φόρτος, πρόωρη εξειδίκευση, υποβάθμιση γενικής παιδείας, αποσπασματικότητα ρυθμίσεων, παραγκωνισμός των εκπαιδευτικών φορέων.

Με τις αλλαγές που σχεδιάζει σήμερα το Υπουργείο Παιδείας είναι χαρακτηριστικό πως:

• δεν εντάσσει το λύκειο στην 12 χρονη υποχρεωτική εκπαίδευση,
• δεν εξετάζει με ενιαίο τρόπο το Γενικό με το Επαγγελματικό Λύκειο (θα ακολουθήσει γι’ αυτό άλλη εξαγγελία μετά το Πάσχα, υποβαθμίζοντας για μια ακόμα φορά τη σημασία της ΤΕΕ ως δευτερεύουσας) και δεν αντιμετωπίζει την προοπτική ενός Ενιαίου Λυκείου της θεωρίας και της πράξης,
• καταργεί μαθήματα γενικής παιδείας και μόρφωσης και, ειδικά στη Β΄και στη Γ' Λυκείου, μέσω των  επιλογών οδηγεί τους μαθητές στην εξειδίκευση,
• συνεχίζει και διευρύνει τη μετατροπή του λυκείου από αυτόνομη εκπαιδευτική βαθμίδα σε προθάλαμο εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση,
• μετατρέπει όλο το λύκειο σε ένα ανταγωνιστικό και βαθμοθηρικό σχολείο, που παρά τις διακηρύξεις θα αυξήσει την ανάγκη για φροντιστήρια και θα φουντώσει την παραπαιδεία, γι’ αυτό και δεν εξαγγέλλει ταυτόχρονα και το σύστημα πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση,
• στοχεύει  στην απόκτηση δεξιοτήτων και ικανοτήτων που έχει ανάγκη η αγορά, και όχι στη στέρεη γενική μόρφωση που δημιουργεί ολοκληρωμένες προσωπικότητες και πολίτες,
• οι ομαδικές εργασίες που προβλέπονται δεν συνοδεύονται από την αναγκαία στήριξη σε υλικοτεχνική υποδομή (π.χ. βιβλιοθήκες, εργαστήρια, πρόσβαση στο Διαδίκτυο κ.λπ.) και την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών,  με αποτέλεσμα και αυτό το μέτρο να λαμβάνει ταξικά χαρακτηριστικά (π.χ. τα παιδιά των ευπορότερων οικογενειών θα έχουν μεγαλύτερες  δυνατότητες πρόσβασης σε πηγές κ.λπ.),
• δεν θα υπάρξουν νέα βιβλία, παρ’ όλα αυτά θα καλλιεργείται η «κριτική σκέψη και η εμβάθυνση του αντικειμένου», σύμφωνα με την Υπουργό Παιδείας. Δηλ. με τα ίδια ακριβώς εκπαιδευτικά υλικά που είχε το Λύκειο που «πάσχει» θα δημιουργηθεί, με τη μαγική νομοθετική μπαγκέτα της Υπουργού, το Λύκειο της «κριτικής γνώσης»!!

Γνωρίζουμε όλοι πως καμιά σοβαρή αλλαγή στην εκπαίδευση δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί χωρίς την αναγκαία αύξηση των δαπανών για την παιδεία και την ουσιαστική και πολύπλευρη στήριξη των εκπαιδευτικών.

Και επειδή χρησιμοποιεί συνεχώς η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου τα στοιχεία του ΟΟΣΑ και της ΕΕ με μονομερή τρόπο, ας αναρωτηθούμε:

Τι δαπάνες διαθέτουν οι χώρες της ΕΕ κατά μέσο όρο για την εκπαίδευσή τους; Μήπως τις διπλάσιες κατά μέσο όρο από ό,τι στη χώρα μας; Η Φιλανδία, που αναφέρεται ως παράδειγμα, δίνει πάνω από το 6 % του ΑΕΠ για την εκπαίδευση  και η Ελλάδα 2,75%.

Τι μισθούς έχουν οι Έλληνες εκπαιδευτικοί; Μόλις το 51% του μέσου όρου του μισθού στις χώρες της ευρωζώνης και το 61% των μισθών των Φιλανδών συναδέλφων. Πού είναι η ουσιαστική επιμόρφωση και η στήριξή μας στην άσκηση του εκπαιδευτικού και παιδαγωγικού μας έργου;

Στην αναλογία μαθητών ανά καθηγητή, που επικαλείται το Υπουργείο Παιδείας, δεν υπολογίζει μόνο τους εκπαιδευτικούς που διδάσκουν, αλλά το σύνολο των διορισμένων εκπαιδευτικών της χώρας. Δεν λέει όμως πως σε άλλες χώρες υπάρχει και επαρκές επιστημονικό, διοικητικό και βοηθητικό προσωπικό που υποστηρίζει το εκπαιδευτικό έργο, ενώ στην Ελλάδα οι εκπαιδευτικοί κάνουν όλες τις εργασίες στο σχολείο αλλά και στις υποστηρικτικές δομές της εκπαίδευσης.

Όσον αφορά τον αριθμό των σχολείων, κάθε χώρα έχει τις ιδιομορφίες της (π.χ. η χώρα μας τις πολλές ορεινές και νησιωτικές περιοχές), γεγονός που την υποχρεώνει να έχει σε διαφορετική διάταξη και αριθμό σχολικές μονάδες.

Η πραγματικότητα είναι πως, αν συνεχιστεί αυτή η εκπαιδευτική και οικονομική πολιτική του μνημονίου, η δημόσια εκπαίδευση θα καταρρεύσει. Οι ενωτικοί και μαζικοί αγώνες των εκπαιδευτικών και όλων των άλλων φορέων της εκπαιδευτικής κοινότητας, γονιών και μαθητών, όλου του λαού μας τελικά, είναι η μόνη ελπίδα τούτη την ώρα, για να αποτραπεί αυτή η τραγική, για το μέλλον της χώρα και του λαού μας, εξέλιξη.